Ömer Seyfettin Şeçme hikayeler

Yalnız Efe Hikaye Haritası

Konu: Adaletsizlikle mücadele eden cesur bir kadının hikayesi.

Ana Fikir: Cesaret ve kararlılıkla adalet sağlanabilir.

Kahramanlar:

Yalnız Efe: Babasının intikamını almak için mücadele eden cesur kadın.

• Keşanlı İsmail: Zulmeden ağadır.

Olay Örgüsü:

1. Yalnız Efe’nin babasının haksız yere öldürülmesi.

2. Yalnız Efe’nin Yalnız Efe adıyla dağa çıkması.

3. Adaleti sağlayarak halkın kahramanı olması.

Mekan: Köy ve dağlık alanlar.

Tema: Adalet ve cesaret.

Kaşağı hikayesinin hikaye haritası 

Olay:

Kahraman, babasından aldığı kaşağının kaybolması nedeniyle büyük bir suçluluk hisseder. Babasına doğruyu söylemek yerine yalan söyler. Sonunda, babası kaşağının kaybolduğunu öğrenir ve oğlunu cezalandırarak dürüstlüğün önemini öğretir.

Zaman:

Hikaye, dönemin geleneksel yapısına uygun olarak geçmişte bir zamanda geçmektedir. Kesin bir zaman dilimi verilmemekle birlikte, kasaba hayatının hâkim olduğu bir dönemde yaşanan olaylardır.

Karakterler:

Kahraman (Çocuk): Hikayenin ana karakteri, bir çocuktur ve kaşağını kaybettikten sonra yalan söyler.

Baba: Kahramanın babası, ona dürüstlüğü öğretmeye çalışan bir figürdür.

Kaşağı: Kahramanın kaybettiği hayvan, olayın merkezi öğesidir.

Mekan:

Hikaye, küçük bir kasabada ve muhtemelen bir çiftlik evinde geçmektedir. Kaşağının kaybolduğu yer de doğal bir çevreye, belki de bir bahçeye ya da açık alana işaret eder.

Hikaye Adı: And

Karakterler:

Anlatıcı

Mıstık

Anne

Abla Ana

Büyük Hoca

Küçük Hoca

Mekan:

Gönen

Zaman:

Anlatıcının okul yılları (Çocukluk dönemi)

Hikayedeki Olay:

Hikaye, çocukluk yıllarında geçen bir dostluğu ve bağlılığı anlatır. Anlatıcı, en yakın arkadaşı Mıstık ile kan kardeşi olmak için birbirlerinin kanını içerek güçlü bir bağ kurar. Bu geleneksel ritüel, onların arasında büyük bir güven ve fedakarlık duygusu oluşturur. Kan kardeşler, her zaman birbirlerinin yanında olacaklarına yemin ederler ve kötü günlerinde birbirlerine destek olma sözü verirler.

Zamanla, bu kan kardeşliği çocukların hayatında önemli bir yer edinir. Zorlu anlarda, hem Mıstık’ın hem de anlatıcının birbirine duyduğu sadakat ve güven, fedakarlıkla birleşir. Küçük hoca ve büyük hoca, bu kardeşliğin öğretici bir yönü olduğunu gözlemler ve aralarındaki güçlü bağ, onları bir arada tutan bir değer haline gelir.

Hikaye Adı: Falaka

Karakterler:

Hoca Efendi: Mektepteki sert ama bir o kadar komik öğretmen.

Kaymakam: Adaletli ama zaman zaman katı bir yönetici.

Yazar ve Arkadaşları: Mektepteki yaramaz öğrenciler.

Hocanın Eşeği: Hoca efendinin sabırlı ama bir o kadar huysuz eşeği.

Mekan:

Mektep, mektebin bahçesi ve çevresi.

Zaman:

Bir gün, mektepte sıradan bir gün.

Hikayedeki Olay:

Bir gün, kaymakam mektebi ziyaret eder. Mektebin bahçesinde falakayı gören kaymakam, bu tür cezaların eğitimde yeri olmadığını savunarak, falakayı yasaklar. Yazar ve arkadaşları, kaymakamın kararını duyunca rahatlar, fakat bir süre sonra hocanın sert tutumlarından bıkarlar. Hoca, kaymakamın kararına rağmen, öğrencilerin yaramazlıkları ve sürekli dersleri sabote etmeleri yüzünden bir gün yeniden falakayı çıkarır.

Öğrenciler ise hocanın bu hamlesine karşı bir oyun oynar. Bir plan yaparak, hocanın en sevdiği enfiyesini alır ve birbirlerine koklatırlar. Enfiyenin etkisiyle hoca birden hapşurur ve "Kim hapşurursa döveceğim!" diye bağırır. O sırada, öğrenciler çoktan planlarını devreye sokmuştur ve hoca istemeyerek eşeğini dövmek zorunda kalır. Eşeği, hocanın sözünü yerine getirmek için hapşurur ve hoca, kendi tuzağına düşer.

Tam bu sırada kaymakam mektebe geri döner ve hocayı bu utanç verici durumda görür. Kaymakam, hoca efendiyi cezalandırır ve o günden sonra hoca, öğrencilerine karşı daha anlayışlı bir tavır sergiler. Falaka bir daha asla çıkmaz ve o günden sonra, hocanın disiplinle ilgili yöntemleri değişir.

    Hikaye Adı: Gizli Mabed

Karakterler:

Yazar

Avrupalı Genç (Frenk)

İhtiyar Arap

Süt Anne

Mekan:

Süt annenin evi

Fatih'teki caminin karşısındaki kahve

Zaman:

Bir gün

Hikayedeki Olay:

Bir gün, Avrupalı bir genç, Türklerin geleneklerine ve yaşam tarzlarına olan ilgisiyle yazarla karşılaşır. Genç, Türklerin bu geleneklere nasıl bu kadar sıkı bağlı olduklarına hayret eder ve bu konu hakkında daha fazla bilgi edinmek ister. Yazar, ona Türk kültürünün iç yüzünü göstermek için süt annesinin evine gitmeye karar verir.

Yazar ve Avrupalı genç, süt annesini ziyaret eder. Evdeki sıcak atmosfer ve geleneksel yaşam biçimi, Avrupalı genci derinden etkiler. Akşam vakti, yazarın rehberliğinde odalardan birine giren genç, buranın bir "mabed" olduğunu zanneder ve büyük bir saygı ile yaklaşır. Ancak, yazar gülerek ona bunun bir "mabed" değil, aslında eski bir çamaşır yeri ve çeyiz odası olduğunu söyler. Genç, bu açıklamayı şaşkınlıkla dinler, ancak ardından gerçek anlamda bir kültürel farkındalık kazanır. Yazar, ona aslında Türklerin her ayrıntısına değer verdiklerini, ancak bu değerlerin günlük yaşamın sıradan köşelerine bile sızdığını anlatır.

Avrupalı genç, gördükleri karşısında hem hayal kırıklığına uğramış hem de bu derin kültürel anı bir onur kaynağı olarak kabul etmiştir. O günden sonra Türk kültürüne daha saygılı bir bakış açısı geliştirmiştir.

Hikaye Adı: Diyet

Karakterler:

Ali Usta

Şehir Halkı

Dizdarbaşı

Hacı Kasap

Sipahiler

Budak Bey

Mekan:

Ali Usta'nın dükkanı

Küçük şehir

Kasap dükkânı

Ağa kapısı

Zaman:

Hacı Kasap'ın diyeti ödedikten bir hafta sonra.

Hikayedeki Olay:

Bir gece, Ali Usta sıkıldığı için dışarı çıkmaya karar verir, ancak o saatte şehirde dışarı çıkmak yasaktır. Dizdarbaşı'na yakalanır ve hızla dükkânına geri döner. Ertesi sabah, dizdarlar Ali Usta'yı suçlar, çünkü birinin Budak Bey'in koyununu kesip derisini çaldığı ortaya çıkar. Bu suç, Ali Usta'nın üzerine atılır.

Ali Usta, olayla hiçbir ilgisi olmamasına rağmen suçlanır ve cezalandırılmak üzere kasabaya götürülür. Sipahiler, Hacı Kasap'ı ikna ederek Ali Usta'nın diyeti ödemesini sağlar. Hacı Kasap, Ali Usta'nın suçsuz olduğunu kabul eder fakat, ona bir hizmetkâr gibi davranmaya başlar ve başına gelenleri sürekli ona hatırlatır. Ali Usta, kasabın iyiliğini kabul etmez ve bir gün öfkeyle kolunu kesip kasabadan ayrılır.

O günden sonra, Ali Usta kimseyle görüşmez ve kasabaya bir daha geri dönmez.

Hikaye Adı: Nadan

Karakterler:

Köse Vezir

Padişah

Eşek Hasan

Mekan:

Topkapı Sarayı

Zaman:

Osmanlı Dönemi

Hikayedeki Olay:

Padişah, halkı korumak için yaşlı ve deneyimli Köse Vezir’e danışır. Vezir, halkın güvenliği için ciddi bir çözüm önerir, ancak Padişah bu öneriyi reddeder. Bunun yerine, genç ve naif bir danışman olan Nadan’ı, başlarına gelen sorunları çözmesi için görevlendirir. Nadan, sadece iyi niyetle hareket etse de, yanlış kararlar alarak durumu daha da karmaşık hale getirir. Zindancı ise Nadan’ın hatalı önerileri sonucu bir yıkımın ortasında kalır. Padişah, sonunda Nadan’ı görevden alıp, halkın güvenliğini sağlamak için daha sağlam bir çözüme yönelir. 

Hikaye Adı: Teselli

Karakterler:

İskender Paşa

Padişah

Fazıl

Mekan:

İskender Paşa’nın konağı

Zaman:

Osmanlı Dönemi

Hikayedeki Olay:

İskender Paşa, Erzurum'daki askeri bir başarısızlık sonrasında, idam edilme korkusuyla kendini bu sona hazırlamaktadır. Ancak, Padişah onun başarısızlıklarına rağmen cesaretini ve sadakatini takdir eder. Paşa’yı affeder ve büyük bir ödül vererek ona moral kaynağı olur. Fazıl ise, Paşa’ya karşı duyduğu hayranlık ve sadakatle, bu yeni gelişmeleri ona anlatır. İskender Paşa, Padişah'ın bu teselli edici tavrı sayesinde yeniden cesaret bulur ve görevine devam eder.

Hikaye Adı: Fon Sadriştayn’ın Karısı

Karakterler:

Yazar

Fon Sadriştayn

Asker

Alman Kadın

Mekan:

Konak

Zaman:

Geniş zaman

Hikayedeki Olay:

Hikayede, Türk ve Alman kadınları arasındaki aile içi tutum ve davranış farkları abartılı bir şekilde karşılaştırılır. Fon Sadriştayn, Alman bir kadınla evlidir ve bu evlilik, her iki kültürün değerlerinin çarpıcı bir şekilde çatıştığı bir ortam yaratır. Yazar, iki kültür arasındaki farkları gözler önüne sererken, özellikle kadınların aile içindeki rolleri ve davranış biçimleri üzerine yoğunlaşır. Aile içi otorite, saygı ve sevgi bağlamında Türk ve Alman kadınının farklı yaklaşımları mizahi bir dille anlatılır.

Hikaye Adı: Fon Sadriştayn’ın Oğlu

Karakterler:

Fon Sadriştayn

Lida

Madam Sadriştayn

Çocuk

Orhan Bey

Mekan:

Konak

Çamlıca Tepe

Zaman:

Geniş zaman

Hikayedeki Olay:

Fon Sadriştayn, lüks yaşamaya düşkün bir Türk kadınıyla evlidir ve maddi zorluklar çeker. Bir gün, Alman kadınlarının farklı yaşam tarzını gözlemler ve bu durum, onu Türk kadınının daha pratik ve fedakâr tutumlarıyla karşılaştırmaya iter. Orhan Bey ise, bu iki farklı kültürün çatışmasında yaşananları anlamaya çalışırken, Alman kadınlarının tavırlarını ve aile içindeki tutumlarını sorgular. Sonuçta, lüks ve yaşam tarzı arasındaki farklar üzerinden önemli dersler çıkarılır.

Hikaye Adı: Perili Köşk

Karakterler:

Anlatıcı

Çocukluk Arkadaşları

Babası ve Arkadaşı

Perili Köşkteki Gizemli Karakterler

Mekan:

Perili Köşk

Zaman:

Anlatıcının çocukluk dönemi

Hikayedeki Olay:

Bir grup çocuk, gaz lambası ışığında hikaye anlatma etkinliği yaparken, anlatıcı çocukluk anılarından birini paylaşmaya başlar. Anlatıcı, babasının eski bir arkadaşıyla birlikte gittiği bir köşkte yaşanan gizemli olayları anlatır. Bu köşk, kasaba halkı arasında perili olduğu düşünülen bir yerdir. Anlatıcı, o zamanlar bu evde meydana gelen tuhaf ve korkutucu olayları aktarırken, arkadaşlarıyla birlikte duyduğu korku ve merakın izlerini taşır.

Hikaye Adı: Kurbağa Duası

Karakterler:

Bahir Efendi

Doktor Arkadaşları

Mekan:

Lise

Bektaşi Tekkesi

Zaman:

Belirtilmemiş

Hikayedeki Olay:

Bahir Efendi, bir lisede din öğretmeni olarak görev yapmaktadır. Bir gün, doktor arkadaşlarıyla birlikte gittikleri Bektaşi Tekkesi'nde, havuzdaki kurbağaların sesleriyle karşılaşırlar. Bahir Efendi, kurbağaların sesiyle başa çıkabilmek için kendi inancına dayalı bir yöntem geliştirir. Ancak, bu tuhaf yöntemleri ve Bahir Efendi'nin kurbağalarla mücadelesi, etrafındaki doktor arkadaşlarını şaşırtır ve farklı bakış açılarını ortaya çıkarır.

Hikaye Adı: Keramet

Karakterler:

Tulumbacılar

Mahalle Halkı

Polisler

Çiroz Ahmet

Mekan:

Mahalle

Türbe

Zaman:

Osmanlı Dönemi

Hikayedeki Olay:

Bir mahallede çıkan yangın, halkı paniğe sokar. Yangın devam ederken, Çiroz Ahmet fırsattan yararlanıp türbeye girer ve içindeki değerli eşyaları çalar. O esnada mahalle halkı yangını söndürmeye çalışırken, Tulumbacılar ve polisler olay yerinde mücadele eder. Çiroz Ahmet’in türbeyi soyması, halk arasında büyük bir huzursuzluk yaratır ve sonrasında gerçekleşen olaylar, Çiroz Ahmet’in amacını gizlemek için kurduğu planların karmaşasını gözler önüne serer.

Hikaye Adı: Yüzakı

Karakterler:

Mehmet Efendi

Müftü Efendi

Çoban

Mekan:

Mehmet Efendi’nin Evi

Zaman:

Geniş zaman

Hikayedeki Olay:

Mehmet Efendi, geçmişte yaşadığı kötü deneyimler nedeniyle insanlara karşı büyük bir güven problemi yaşar. Müftü Efendi ile çoban arasında bir sohbet sırasında, Mehmet Efendi, her insanı ön yargıyla değerlendirmeyi alışkanlık haline getirmiştir. Bu hikaye, geçmişin insanları nasıl etkileyip, insanın kimseye güvenmemesine yol açabileceğini ve güvenin yeniden inşa edilmesi gerektiğini anlatır.

Hikaye Adı: Mermer Tezgah

Karakterler:

Cabi Efendi

Marangoz

Mekan:

Dükkan

Marangozun Evi

Zaman:

Geniş zaman

Hikayedeki Olay:

Cabi Efendi, marangozun dükkanında yaptığı işlerde bir mermer tezgah kullanır. Ancak, bu sıradan görünen tezgahın ardında ilginç bir olay gelişir. Marangoz, tezgahın gizemini ve onu kullanmanın getirdiği tuhaflıkları anlatır. Cabi Efendi ise bu olayın ardındaki anlamı çözmeye çalışırken, farklı bakış açıları ve öğretiler ortaya çıkar

Hikaye Adı: Rüşvet

Karakterler:

Hacı Namık Efendi

Ali Hoca

Mekan:

Avukatın Yazıhanesi

Zaman:

Belirsiz zaman

Hikayedeki Olay:

Ali Hoca, haksız olduğunu bile bile hasmına dava açar ve davayı kazanmak için hile yapar. Hacı Namık Efendi, davanın sonuçları karşısında şüpheye düşerken, Ali Hoca’nın yaptığı hileleri ve rüşvetin etkilerini fark eder. Bu olay, haksızlığın ve adaletsizliğin nasıl işlediğini ve insanların çıkarları uğruna neler yapabileceklerini gösterir.

Hikaye Adı: Yüksek Ökçeler

Karakterler:

Hatice Hanım

Aşçı Mehmet

Gülter

Eleni

Mekan:

Göztepe’de bir köşk

Zaman:

Geniş zaman

Hikayedeki Olay:

13 yaşında, 66 yaşındaki bir adamla evlendirilen Hatice Hanım, evlatlığı ve hizmetçileriyle Göztepe'deki köşkünde yaşamaktadır. Hatice Hanım’ın yaşamı, aşçı Mehmet, hizmetçi Gülter ve Eleni'nin arasında gelişen olaylarla şekillenir. Bu hikaye, yaşanan haksızlıklar, zorbalıklar ve toplumsal baskılarla birlikte, Hatice Hanım’ın hayatta kalma mücadelesini anlatır.